نشست عوامل رویاشهر در مهر-۱؛
رویاشهر پشتوانه تاریخی دارد دوبله حرفه ای خاطره جمعی می سازد
به گزارش کاراموند، انیمیشن رویاشهر با چهار سال زمان تولید و حضور ۲۰۰ هنرمند، تلاش دارد تا مفاهیم عمیق قهرمان پروری و انتظار را با زبان کودکانه روایت کند و عوامل این پروژه در این رابطه توضیح دادند.
خبرگزاری مهر -گروه هنر؛ آروین موذن زاده-ندا زنگینه؛ انیمیشن سینمایی «رویاشهر» به کارگردانی محسن عنایتی و تهیه کنندگی مصطفی حسن آبادی با قصه ای فانتزی و ماجراجویانه اینروزها روی پرده سینماها در حال اکران است. انیمیشن «رویاشهر» قصه نوجوانی است به نام «آرات» که رویای قهرمانی در سَر دارد و همراه با دوستانش به سفری ماجراجویانه برای یافتن راز ساخت شهرِ رویایی می رود … دیگر عوامل این پروژه عبارتند از آهنگساز: بهزاد عبدی، صداگذار: مهرشاد ملکوتی، کارگردان هنری: حامد فرهادی، مدیر پروژه: علیرضا زارع، جانشین تهیه کننده: مسعود مزرعتی، مدیر فنی: جواد رضایی، سرپرست انیمیت: ابوالفضل مزرعتی، انیماتور ارشد: علی اکبر مزرعتی، مدلسازی: احسان هلی و حمیده فتاح، جلوه های ویژه: رضا قربانی، سرپرست سیمولیت: میلاد مزرعتی، کامپوزیت: دانیال ناظرحضرتی و برنامه نویس: حسین قاسمی. صداپیشگی فیلم «رویاشهر» با حضور منوچهر زنده دل، لیلا کوهسار، میرطاهر مظلومی، آرزو آفری، ابراهیم شفیعی و اردشیر منظم انجام شده است. به بهانه اکران این انیمیشن نشستی با حضور مصطفی حسن آبادی تهیه کننده، محسن عنایتی کارگردان و لیلا کوهسار صداپیشه شخصیت آرات برگزار کردیم. در این جلسه تهیه کننده ضمن تشریح روند تولید «رویاشهر» در رابطه با مسئله اکران انیمیشن و تبلیغات صحبت کرد. کارگردان اثر هم تصریح کرد که احتیاج به زمان دارند تا بتوانند برخی مسایل را به شکل پنهان در انیمیشن مطرح کنند. بخش اول گفتگوی مهر با عوامل «رویاشهر» را در ادامه می خوانید:
*برای شروع بحث، در رابطه با تشکیل ایده ساخت «رویاشهر» و ضرورت قهرمان پروری در این اثر توضیح دهید.
حسن آبادی: ایده «رویاشهر» بعد از انیمیشن «بنیامین» و بازخوردهای مخاطبان شکل گرفت. با عنایت به پتانسیل این موضوع، تصمیم گرفتیم این نگاه را گسترش دهیم و از زاویه ای دیگر به مساله قهرمان پروری بپردازیم. بعد از مشورت با دوستان و کارشناسان این حوزه، آقای عنایتی روی مبحث تمرکز کردند و ساخت «رویاشهر» شروع شد. حدود ۸ ماه برای نگارش و بازنویسی فیلم نامه زمان صرف شد و تولید انیمیشن نزدیک به ۴ سال طول کشید. حدود ۲۰۰ هنرمند حرفه ای انیمیشن در این راه همراه ما بودند. با عنایت به بازخوردهای مثبت مخاطبان، فکر می نماییم مسیر درستی را طی کرده ایم و امیدواریم در فرایند اکران هم اتفاقات خوبی برای این اثر رخ دهد.
*ساخت انیمیشن برای گروه سنی کودک و نوجوان در ایران مانند تیغ دولبه است، چونکه امروزه کودکان در معرض انبوهی از انیمیشن های با کیفیت خارجی قرار دارند. در چنین شرایطی، جذب مخاطب برای یک انیمیشن ایرانی دشوار است. شما برای جذب مخاطبان بالای ۷ سال چه تمهیداتی اندیشیدید؟
حسن آبادی: در تولید انیمیشن، اگر اثر مطابق فرهنگ و ارزش های این سرزمین باشد و دغدغه های کودکان ایران را روایت کند، معمولا مخاطب خویش را پیدا می کند. این تجربه را در «بنیامین» داشتیم؛ مخاطبان بدون هیچ پیش زمینه ای، برداشت های عمیقی از فیلم داشتند که حتی برای ما غیرمنتظره بود. بعضی از این مفاهیم را برای گروه سنی ۱۶-۱۷ سال طراحی نموده بودیم، اما کودکان ۷-۸ ساله هم به درک قابل توجهی رسیده بودند.
*به نظر شما، اصلاً ضروری است کودک ۷ ساله برداشت های ایدئولوژیک از فیلم داشته باشد؟
حسن آبادی: بحث ما صرفا در رابطه با پیام های ایدئولوژیک نیست، بلکه منظور برداشت های متنوع از اثر است. گاهی مخاطب نکاتی را درک می کند که حتی سازندگان به آن فکر نکرده اند. با عنایت به فرهنگ و محیطی که کودکان ایرانی در آن رشد می کنند، آثار همسو با این فضا برایشان جذاب است و جایگاه خویش را پیدا می کند. انیمیشن های ایرانی از نظر کیفیت با نمونه های خارجی فاصله دارند، اما کودکان همچنان آنها را دوست دارند. این مورد ما را برای ادامه مسیر «بنیامین» و ساخت «رویاشهر» مصمم تر کرد.
عنایتی: یکی از عوامل کمک کننده به فروش انیمیشن های ایرانی، عدم اکران انیمیشن های خارجی در سینماهای ایران است.
*یعنی شما از این وضعیت راضی هستید؟
عنایتی: به نظر من این شرایط ضروری است. اگر انیمیشن های خارجی به سادگی اکران می شدند، شاید بازار انیمیشن ایران هیچگاه شکل نمی گرفت. ما در راه پیشرفت هستیم و امیدواریم روزبه روز توانمندتر شویم. البته مشکلاتی مانند ریتم کند، ضعف فیلم نامه، شخصیت پردازی و موسیقی وجود دارد که درحال بهبود آنها هستیم. همچنین، باید محورهایی مانند خانواده را درنظر بگیریم؛ مثلا در «رویاشهر» شخصیت مادر نقش پررنگی دارد که در طول داستان گرفتار تحول می شود.
انیمیشن های خارجی معمولا چندین دوبله مختلف دارند، اما انیمیشن ایرانی تنها یک دوبله رسمی دارد که خاطره جمعی برای کودکان می سازد. در گذشته، صداهای ماندگاری در انیمیشن ها داشتیم، اما امروزه هر پلت فرم با دوبله اختصاصی اثر را منتشر می کند
لیلا کوهسار: نکته دیگر اینست که انیمیشن های خارجی معمولا چندین دوبله مختلف دارند، اما انیمیشن ایرانی تنها یک دوبله رسمی دارد که خاطره جمعی برای کودکان می سازد. در گذشته، صداهای ماندگاری در انیمیشن ها داشتیم، اما امروزه هر پلت فرم با دوبله اختصاصی اثر را منتشر می کند.
عنایتی: یکی از نقاط قوت «رویاشهر» دوبله آن است.
کوهسار: استاد امیرهوشنگ زند مدیر دوبلاژ این پروژه بودند و آقای والی زاده هم همراه ما بودند.
*حدود ۷۰ درصد جذابیت یک انیمیشن به دوبله و فضاسازی گویندگان بستگی دارد. متاسفانه در سالهای اخیر، برخی دوبله ها فاقد تأثیرگذاری آثار قدیمی مانند «رابین هود» هستند. به عقیده شما انتخاب گویندگان و فضاسازی چقدر در ارتباط مخاطب با انیمیشن مؤثر است؟
کوهسار: مسلماً انتخاب گویندگان، فضاسازی و … تأثیر بسیار زیادی در ارتباط مخاطبان با انیمیشن دارد. اگر انیمیشن با یک دوبله حرفه ای منتشر شود، اساسا تاثیر بیشتری دارد. اما امروزه برخی پلت فرم ها با تیم های جوان و کم تجربه آثار را دوبله می کنند تا سریع تر منتشر شود.
*درباره روند دوبله «رویاشهر» و گویندگی شخصیت آرات توضیح دهید. تیم تولید و مدیر دوبلاژ چقدر دست شما را برای دیالوگ های بداهه باز گذاشته بودند.
کوهسار: خوشبختانه انتخاب استاد امیرهوشنگ زند برای گویندگی شخصیت آرات من بودم و به نظر من انتخاب گویندگان بسیار درست و مناسب بود.
*در انیمیشن بچه ها توسط صدا و فضاسازی با اثر ارتباط می گیرند. شما چطور تلاش کردید برای این شخصیت تیپ سازی کنید؟
کوهسار: برای صداسازی، چندین مدل صدا را آزمایش کردیم تا در نهایت با توافق جمعی، صدای نهائی انتخاب گردید. این شخصیت در ۲ بازه سنی (خردسالی و نوجوانی) دوبله شد.
*خودتان ترجیح می دهید در فیلم و سریال کار کنید یا انیمیشن؟
کوهسار: به شخصه انیمیشن را ترجیح می دهم.
*دوبله «رویاشهر» به شکل گروهی انجام شد یا جداگانه؟
کوهسار: دوبله به شکل جداگانه انجام شد و معمولا از نحوه کار دیگران اطلاع نداشتیم.
عنایتی: بله گویندگان به شکل جداگانه دوبله می کردند و نکته جالب برای ما این بود که گاهی خودمان در پشت صحنه نسبت به دیالوگ های بداهه گویندگان می خندیدم.
*چرا بعد از نمایش در جشنواره فیلم فجر، اکران عمومی «رویاشهر» با تأخیر مواجه شد؟
حسن آبادی: بعد از جشنواره، نظرات و انتقادهایی دریافت کردیم که پیشنهاد می کردند برخی تغییرات اعمال شود تا مخاطب گسترده تری جذب شود. از آنجائیکه این امکان را داشتیم و مخاطب برایمان مهم بود، تصمیم به اصلاح اثر گرفتیم. تغییرات به طور عمده در تدوین و ریتم بودند و پایان بندی هم متفاوت شد. نسخه نهائی ریتم سریع تر و فضای شادتری دارد. به همین دلیل، اکران با تأخیر انجام شد.
*انیمیشن «رویاشهر»، مانند «بنیامین»، به مبحث ظهور منجی و انتظار برای نجات دهنده می پردازد اما پرداختن به چنین مفهومی برای کودکان حساسیت هایی دارد؛ هم باید درست انتقال داده شود و هم از ایدئولوژیک شدن بیش از اندازه پرهیز کرد. به نظر می آید در «رویاشهر» برخی مضامین به شکل مستقیم بیان شده اند. آیا کودک امروزی می تواند با چنین اثری ارتباط برقرار کند یا امکان دارد برایش سنگین باشد؟
عنایتی: هدف ما این بود که در لایه ظاهری داستان، مستقیماً به ظهور منجی اشاره نشود، اما در طول تولید مجبور شدیم برخی پیام ها را بگنجانیم. اصل داستان در رابطه با پسربچه ای است که می خواهد شهرش را نجات دهد. او به شهری دیگر سفر می کند تا گمشده ای را پیدا کند و از راه آن شهرش را نجات دهد. این مضمون اصلی بود، اما تلاش کردیم مفاهیم دیگر را با ظرافت وارد نماییم. البته رسیدن به این سطح از مهارت احتیاج به زمان دارد. مثلا در انیمیشن های خارجی، لایه های پنهان در تماشای چندباره مشخص می شود. ما هم درحال یادگیری این تکنیکها هستیم.
*اما در انتها انیمیشن، شخصیتی با ردای نورانی ظاهر می شود و همه جا سرسبز می شود که به وضوح به ظهور امام زمان (عج) اشاره دارد. این صحنه کاملا صریح و رو است و در لایه های پنهان داستان نیست.
عنایتی: حقیقتاً قصد ما این نبود که رو باشد اما برداشت شما هم می تواند درست باشد. (می خندند).
*آیا محدودیتی از جانب نهادهای خاص وجود داشت یا انتخاب خودتان بود؟
حسن آبادی: در شروع کار، ایده آل هایی برای خودمان تعریف کردیم و خواستیم آنها را تصویر نماییم. این که چقدر در اجرا موفق بوده ایم، بحث دیگری است. ما هنوز درحال یادگیری هستیم که چگونه این مفاهیم را به شکل حرفه ای در سینما بیان نماییم. این مسایل اعتقادی منحصر به کار ما نیست و انیمیشن «بچه زرنگ» هم این گونه بود. حتی در هالیوود و سینما اروپا هم برخی مسایل اعتقادی را به شکل واضح در فیلم بیان می کنند. ما در راهی هستیم که به جلو می رویم و همچنان مشغول یاد گرفتم هستیم.
برای طراحی صحنه، لباس ها و اسامی شخصیت ها، از فرهنگ های مختلف الهام گرفتیم؛ مثلا معماری را از مغولستان و اسامی را ترکی انتخاب کردیم. قصد نمادسازی نداشتیم، فقط می خواستیم جهان داستان باورپذیر باشد
*به نظر می رسد «رویاشهر» به برخی نمادها اشاره دارد؛ مثلا معماری شهر و لباس ها تداعی کننده فرهنگ چین و ژاپن و شرق دور است، یا شخصیت پردازی برخی افراد و نمایش غارت شهر های همسایه. هدف از این نمادها چه بود؟
عنایتی: قبل از تولید، فضای کلی داستان را طراحی کردیم. چون روایت ما پشتوانه تاریخی دارد، ۹۰ درصد متن را بسمت تخیل بردیم. برای طراحی صحنه، لباس ها و اسامی شخصیت ها، از فرهنگ های مختلف الهام گرفتیم؛ مثلا معماری را از مغولستان و اسامی را ترکی انتخاب کردیم. قصد نمادسازی نداشتیم، فقط می خواستیم جهان داستان باورپذیر باشد.
حسن آبادی: این طراحی ها با عنایت به پشتوانه تاریخی اثر انتخاب شدند.
*البته در نگاه نخست به نظر می رسید به پخش بین المللی اثر فکر کردید.
حسن آبادی: بله، این مورد هم در طراحی اثر تاثیر داشت. حتی در «بنیامین» هم به مخاطب جهانی فکر می کردیم و شاید نسخه ایران با نسخه بین المللی تفاوت هایی داشته باشد. برای اکران «رویاشهر» در دیگر کشورها هم درحال رایزنی هستیم.
*در حوزه تبلیغات شهری یا تلویزیون با چالشی مواجه بودید؟
حسن آبادی: تبلیغات تلویزیونی و محیطی خیلی مهم است و با شبکه های مختلف درحال هماهنگی هستیم. موفقیت «رویاشهر» و دیگر انیمیشن های ایرانی فقط متعلق به یک فرد یا استودیو نیست. اگر به ۱۰ سال قبل برگردیم، انیمیشن سازی محدود به گروههای خاصی بود، اما امروزه افراد بیشتری در این عرصه فعال می باشند. وقتی «بنیامین» را ساختیم، رویایمان این بود که سالی چهار انیمیشن ایرانی اکران شود. آن زمان خیلی از پروژه ها نیمه کاره می ماند، اما امروز شاهد حضور چندین انیمیشن در جشنواره فجر و نوبت اکران هستیم. این پیشرفت سبب جذب نسل جدید به انیمیشن می شود. بعد از «بنیامین»، بسیاری گفتند که این اثر انگیزه ای برای ورودشان به انیمیشن بود. بنابراین، موفقیت یا شکست «رویاشهر» می تواند بر انگیزه هنرمندان سراسر کشور تاثیر بگذارد. امیدوارم نه فقط برای ما، بلکه برای رشد صنعت انیمیشن ایران، این حوزه حمایت شود.
ادامه دارد...
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان کاراموند در مورد این مطلب