پنجشنبه های مستند در مهر؛
تماشای مقطعی از زندگی امام خمینی (ره) از دریچه دوربین های مداربسته
به گزارش کاراموند، امیرحسین خلیل زاده کارگردان مستند ملاقات در مدار بسته ضمن اشاره به رویکرد این اثر اظهار داشت که قصد داشته است روایتی بی طرف و بدون قضاوت از امام خمینی (ره) ارائه نماید.
امیرحسین خلیل زاده، یکی از کارگردانان مستند «ملاقات در مداربسته»، در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با نحوه پرداختن به مقطعی از زندگی امام خمینی (ره) از زاویه دید دوربین های مدار بسته بیمارستان توضیح داد: مرحوم علی زاهدی از پیشکسوتان مستندسازی و انجمن سینمای جوانان، در آن زمان مدیر بنیاد نشر آثار امام خمینی (ره) بودند. وی در این پروژه نقش مؤثری داشت. از من دعوت کرد و اظهار داشت که راش هایی از امام خمینی (ره) در بیمارستان دارد و دوست دارد نگاه نویی به این مورد داشته باشد. من اهل چنین موضوعات سیاسی نبودم، اما به علت حق استادی که آقای زاهدی بر گردن من داشت، پذیرفتم که این راش ها را بررسی کنم. ایده وجود دوربین بعنوان مشاهده گر مستقیم و بدون قضاوت برای من جذاب بود؛ چون که وظیفه مستندساز، روایتی هرچه نزدیک تر به حقیقت است، حتی اگر از زوایای مختلف باشد. وی ادامه داد: امام خمینی (ره) شخصیتی هستند که نه تنها در ایران، بلکه در سراسر دنیا شناخته شده اند. تمام ابعاد شخصی، اجتماعی، سیاسی، معنوی و فرهنگی ایشان در مقابل این دوربین به نمایش درمی آید. همین جا بود که به ذهنم رسید که در این مستند دوربین را بعنوان یک کاراکتر درنظر بگیرم. خلیل زاده در رابطه با انتخاب تصاویر اظهار داشت: ما فیلمهای زیادی داشتیم و قسمتهایی از آن به علل مختلف، ازجمله مسایل محرمانه یا موقعیت های خصوصی، در اختیار ما قرار نگرفت. من و تدوینگر حدود یک ماه به بازنگری این تصاویر پرداختیم و نقاط عطفی را که برای روایتِ مشاهده گر جذاب بود، انتخاب کردیم و برای آن قصه ای نوشتیم. تمرکز قصه ما بر جنبه های انسانی و روزمره زندگی این شخصیت بود؛ همچون برنامه های روزانه امام (ره) مانند مطالعه، نظافت، دیدارهای خانوادگی، خلوت های شخصی و ملاقات های رسمی و غیررسمی. وی تصریح کرد: برخی تصاویر، مانند لحظات درمان یا لحظه فوت امام (ره)، به علل اخلاقی و احترام به حریم خصوصی، در فیلم قرار نگرفت. همینطور قسمتهایی که در ارتباط با جلسات سیاسی طبقه بندی شده بود، به علت عدم تمرکز ما بر روایت سیاسی، حذف شد چونکه هدف ما نمایش زندگی عادی امام خمینی (ره) بود، نه تحلیل فعالیتهای خاص سیاسی. کارگردان این مستند توضیح داد: تصاویر مستند «ملاقات در مدار بسته» در ارتباط با چهار سال پایانی زندگی امام (ره) بود که هر سال در فصل بهار در بیمارستان بستری می شدند. این مسئله فرصتی در اختیار ما قرار داد تا سیر تکاملی و تغییرات ایشان را در این سال ها مشاهده نماییم. به همین دلیل، رفت وآمدها در سالهای مختلف متفاوت بودند. نکته جالب اینست که شاید برخی مسایل روزمره امام (ره) مانند گوش دادن به رادیو، در آن سال ها برای کسی جذاب نبود اما این جزئیات تصویری واقعی و انسانی از یک چهره جهانی عرضه می داد. ایشان در ادامه اظهار داشت: رفت وآمدهای سفرای کشورهای مختلف و خانواده امام (ره) به بیمارستان ازجمله نکات قابل توجه مستند بود اما عمداً از پرداختن به جزئیات هویتی افراد خودداری کردیم. مثلا روی نسبت خانوادگی افراد تمرکز نکردیم، چونکه هدف ما حفظ حریم خصوصی و وفاداری به روایت دوربین مداربسته بود که صرفا یک ناظر است ازاین رو به دنبال تحلیل روابط نبودیم. خلیل زاده در رابطه با نسخه های مختلف مستند بیان نمود: این مستند ۲ نسخه دارد؛ یک نسخه با پایان بندی وصیت نامه احمدآقا خمینی و یک نسخه با پایان بندی سخنان رهبر انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای، که نسخه دوم بیشتر دیده شده است. وی در رابطه با شرایط و بودجه کم ساخت این مستند مطرح کرد: من این مستند را در سال ۹۸ با هزینه بسیار کمی ساختم اما خوشبختانه در این سال ها بسیار دیده شده است. در حالیکه هر سال در سالگرد ارتحال امام خمینی (ره) حتی یک صحنه از فیلم پرهزینه ای مانند «فرزند صبح» جایی به نمایش درنمی آید. این کارگردان ضمن اشاره به این که با زاویه دید انسانی و شاعرانه به یک مبحث سیاسی پرداخته است، اظهار داشت: در ساخت مستند، زاویه دید بسیار اهمیت دارد. وقتی زاویه دید شما در جهت یک تفکر یا ضد آن باشد، امکان دارد درگیر حواشی شوید. اما نگاه ما در «ملاقات در مدار بسته»، شناخت و معرفی شخصیت بدون قضاوت و بدون واسطه بود. دلیل علاقه من به ساخت این مستند، پرداختن به یک سوژه سیاسی با نگاهی غیرسیاسی بود چونکه من نگاهی تاریخی و فراحزبی به یک شخصیت تاثیر گذار در تاریخ داشتم. من فعال سیاسی نیستم که بخواهم موضعی بگیرم، بلکه می خواستم روایتی مستند از خلوت ها و لحظات خصوصی امام (ره) عرضه کنم. این ویژگی، مستند ما را از آثار سفارشی متمایز می کند. این مستند نه در جهت تأیید و نه رد گفتمان خاصی است، بلکه روایتی صادقانه از بخشی نادیده شده از زندگی یک شخصیت جهانی را عرضه می کند. خلیل زاده در انتها متذکر شد: ما مستندسازان همواره در رویارویی با برخی مدیران و مقامات با چالش هایی روبه رو هستیم اما در این مستند، به علت نگاه انسانی و شاعرانه ای که داشتیم به مشکل خاصی برنخوردیم. مثلا تصویر یک فرد خاص در فیلم بود که به ما گفتند این تصویر را پاک نماییم و ما هم به سادگی پذیرفتیم چونکه خللی در روایت اصلی ایجاد نمی کرد. برای من مهم بود که زندگی چندبعدی امام (ره) را به تصویر بکشم. مستند «ملاقات در مدار بسته» به کارگردانی امیرحسین خلیل زاده و مهدی جوزایی و تهیه کنندگی مهدی مطهر روایتی نادیده از روزهای پایانی عمر امام راحل را نمایش می دهد. امام خمینی (ره)، چند روز پیش از ارتحالشان در بیمارستان بستری بودند و دوربین مدار بسته ای دائماً ایشان را نظاره می کرد. تصاویر این دوربین، لحظات خاصی را رقم زده است. روزهای بستری شدن امام خمینی (ره) در بیمارستان از نگاه دوربین مدار بسته اتاق ایشان در این مستند به تصویر کشیده شده است.
منبع: كاراموند
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان کاراموند در مورد این مطلب