در گفت وگو با كاراموند مطرح شد؛
بسیاری از دغدغه مند بودن در تئاتر ضربه خوردم
کاراموند: کارگردان نمایش پایمردان دیو که روزهای پایانی اجرای عمومی خودرا سپری می کند، اصرار کرد که گفتن حرف مدنظر این اثر نمایشی برای امروز جامعه، مهم ترین دغدغه گروه اجرای اثر بوده است.
گووان مهراسماعیل پور کارگردان نمایش «پایمردان دیو» که از ۱۳ آذر در سالن اصلی مرکز تئاتر مولوی روی صحنه رفته و تا اول دی به اجرای خود ادامه می دهد، درباره ی روند تولید این اثر نمایشی به خبرنگار مهر اظهار داشت: نمایشنامه «پایمردان دیو» را حدود ۵ سال پیش نوشتم که خیلی هم زمان بر بوده و حدود ۸ ماه روی نوشتن متن کار شد. حاصل کار یک پژوهش گسترده درباره ی داستان ضحاک در شاهنامه بوده است. برایند این پژوهش در نمایشنامه نیز آمده است و متن تحلیلی از جزئیات و زیرمتن های ضحاک را هم ارائه می دهد. اسفند سال قبل طی گفت وگوهایی که با چندتن از دوستان داشتم، متن را به مدیریت مرکز تئاتر مولوی ارائه دادم. از فروردین سال جاری انتخاب بازیگر انجام و از اردیبهشت تمرین ها آغاز شد. وی درباره ی دغدغه پرداختن به شاهنامه فردوسی و داستان ضحاک، توضیح داد: سالهای سال است که در میان اجداد و خانواده ما شاهنامه خوانده و روی آن کار می شود، به صورتی شاهنامه میراث آبا و اجدادی من است و روی این متن باارزش کار می کنم. پایان نامه کارشناسی و کارشناسی ارشد من درباره ی شاهنامه بوده است و مقاله های مختلف و متون رادیویی گوناگون نیز درباره ی شاهنامه نوشته ام. ضحاک و داستان او دراماتیک ترین شخصیت و داستان شاهنامه است. وقتی به متن شاهنامه مراجعه می نماییم، فردوسی به ضحاک نگاه متفاوتی نسبت به باقی شخصیت ها داشته است. داستان ضحاک جزئیات بسیاری دارد و ضحاک اصلا شخصیتی تک بعدی و حداقل در شاهنامه یک شخصیت خونخوار تک بعدی که در ذهن مردم جای گرفته، نیست. مهراسماعیل پور افزود: وقتی به داستان ضحاک مراجعه می نماییم می بینیم بر خلاف تصوری که در مردم وجود دارد و برخی افراد و مردم را در داستان ضحاک اسطوره می دانند، از دید فردوسی یک کاراکتر بوده و آن قدر هم قدیس نیستند. داستان ضحاک یک تحلیل دقیق از شرایط اجتماعی ایران است. هیچ نویسنده ای را از دوران باستان تا کنون ندیده ام که چنین تحلیل و ظرافت هایی نسبت به جامعه ایران داشته باشد. در داستان ضحاک بارها به مردم پرداخته شده است و این در حالیست که در شاهنامه کمتر از مردم سخن گفته می شود و بیشتر به داستان شاهان و پهلوانان می پردازد. کارگردان نمایش «پایمردان دیو» درباره ی خاصیت های مدنظر در متن، شیوه اجرا و طراحی های برای برقراری ارتباط با مخاطب، تصریح کرد: فکر می کنم اگر یک اثر هنری استانداردهای لازم را داشته باشد مخاطب آن قدر باهوش است که بتواند با آن ارتباط برقرار کند. اگر یک اثر در هر ژانری بتواند به بلوغ خود برسد و کارکرد خودرا پیدا کند، مخاطب جذب آن می شود. شخصا وقتی وارد جمع کردن یک نمایشنامه می شوم به این فکر نمی کنم که چه کار کنم تا مخاطب جذب شود، فکر می کنم به اینکه چگونه بهترین حالت را ارائه دهم. وی با اشاره به اینکه در داستان ضحاک فردوسی یک گذار زبانی از زبان پهلوی به زبان امروزی انجام می دهد، اضافه کرد: بنا بر این من هم از یک بازی زبانی استفاده کردم برای اینکه معتقدم امروز نیز همچون دوره های مختلف تاریخی، این تغییر زبانی اتفاق افتاده است. به عنوان یک ادب آموز ادبیات فارسی تمرکزم بر ادبیات عامه است و اینکه ادبیات عامه را به چه صورت به زیباترین شکل ممکن مورد استفاده قرار دهیم. در نمایش «پایمردان دیو» با تمهیدی، از زبان کهن به زبان محاوره امروزی می رسیم و اهتمام کردم این روند زیبا، جذاب و غنی باشد. مهراسماعیل پور با اشاره به اینکه باید در داستان «پایمردان دیو»، روایتی تلخ و بسیار دردناک تبدیل به روایتی می شد که برای مخاطب جذاب باشد و تا آخر آنرا دنبال کند، اظهار داشت: در جاهایی از نمایش از ظرایف زبان فارسی استفاده کردم تا لحظاتی را خلق کنم تا لبخندی را بر لب مخاطب بنشاند تا بتواند تا پایان داستان با ما همراه باشد. کارگردان «پایمردان دیو» درباره ی شیوه اجرائی مدنظر برای این اثر نمایشی، اظهار داشت: در اجرا هم کوشیدیم که یک اجرای درست داشته باشیم. استانداردهای تئاتر مدنظر قرار گرفت، از تمام شیوه های نمایش های ایرانی و همین طور از دستاوردهای تئاتر کلاسیک جهان بهره گرفتیم تا اثری پست مدرن را روی صحنه ببریم که تماشایی باشد. کوشیدیم با روی گشاده حرف جدی خودرا به مخاطب منتقل نماییم. این امر مثل راه رفتن روی لبه تیغ است برای اینکه اگر به هر طرف بیفتیم یا کار سطحی می شود و یا عبوث و جدی. وی درباره ی بازخورد مخاطب نسبت به اجرای این اثر نمایشی، اضافه کرد: باتوجه به اینکه کار ما به شکلی نبود که دست به دامان سلبریتی ها و تبلیغاتی که با روح تئاتر همگونی ندارد بشویم، کار کردیم و مخاطبانی که به سالن می آیند ارتباط خوبی با اثر برقرار می کنند. مهراسماعیل پور درباره ی تولید این اثر نمایشی در وضعیت اقتصادی موجود و شرایط تامین هزینه های تولید، اشاره کرد: فشار مضاعفی روی ما وارد شد. برای تامین هزینه ها قرار بود طلاهای همسرم را بفروشیم که یک شب دزد آنها را به همراه وسایل دیگری از منزل مان به سرقت برد. این کار و حرفی که در آن می زنیم، گفتن اش برای ما مهم بود و برای مان مهم بود این کار در امروز جامعه ما گفته شود. ما هیچ حمایت مالی از نهاد یا مرکز خاصی نداشتیم، گروه پای کار ایستاد و قسمتی از هزینه ها را خودمان تامین کردیم و بخشی را هم قرض گرفتیم و امیدواریم بتوانیم بخشی را هم بوسیله فروش گیشه تامین نماییم. وی درباره ی احتمال اجرای دوباره «پایمردان دیو» در سالن های دیگر، اظهار داشت: خوشبختانه با استقبال خیلی خوبی که از سمت جامعه نخبگان و تماشاگران نخبه از اجرای نمایش انجام شد، پیشنهادهای خوبی برای اجرای دوباره در ۳ سالن خصوصی داریم. همین طور نمایش را برای اجرا در جشنواره تئاتر فجر پیشنهاد داده ایم. این کارگردان تئاتر درباره ی اینکه آیا دارای گروه ثابت تئاتری است یا نه، اشاره کرد: تئاتر باید با گروه جلو برود و ایرادی که این سال ها در تئاتر ما وجود دارد و به همین خاطر کمتر شاهد درخشش کارگردان ها یا بازیگرها هستیم، به این دلیل است که فعالیت گروهی کمتر شده است. دوستانی هم که ستاره و درخشان هستند، گروه دارند. ما هم کوشیدیم این الگو را داشته باشیم و گروه محور باشیم و گروه به کار خود ادامه می دهد. مهراسماعیل پور بیان کرد: می خواهم تشکر ویژه ای از امیرحسین حریری مدیریت مرکز تئاتر مولوی داشته باشم که به ما اطمینان و اعتماد کرد و با توجه به این که گروه سلبریتی نبودیم و متن مان نیز دغدغه مند بود، از ما حمایت کرد. دغدغه مند بودن دشوار است و من بسیاری از این امر ضربه خوردم. امیدوار هستم مدیران دیگر هم مثل ایشان پای یک گروه که حرفی برای امروز جامعه دارد و پای یک کار و متن ایرانی، بایستند.
منبع: كاراموند
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب