پنجشنبه های مستند در مهر ؛
هیأت هایی که به عزاداران پیتزا می دهند!
به گزارش کاراموند، امین باقری یکی از کارگردانان مجموعه مستند دورگردون که سوژه آن نذرهای خاص در روزهای محرم است، به عرضه توضیحاتی در رابطه با مشاهدات خود در فرایند ساخت این مستند پرداخت.
امین باقری کارگردان مجموعه مستند «دورگردون» همزمان با پخش تلویزیونی این مجموعه در روزهای ماه محرم، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره ی تجربه خود در حوزه مستندسازی توضیح داد: من در دانشگاه ادبیات نمایشی خوانده ام و از نظر اجرائی هم تخصصی اصلی ام فیلمبرداری در فیلم های داستانی و مستند است. در روند همکاری با پروژه های مستند، به ساخت فیلم های مستند علاقمند شدم و تصمیم به کارگردانی در این زمینه گرفتم. از حدود ۵ سال پیش مستندسازی را با گروهی کوچک شروع کردم و تا امروز نزدیک به ۳۰ مستند تلویزیونی برای شبکه های مستند و نسیم کارگردانی کرده ام.
وی درباره ی مستند «دورگردون» هم اظهار داشت: مدتی است که با همکاری خانم پیرکاری به عنوان تهیه کننده مجموعه های مستندی را کار کرده ایم که درباره ی مستند «دورگردون» هم با پیشنهاد او قرار شد با شبکه نسیم همکاری داشته باشیم. در این مجموعه مستند هم سوژه اصلی ما «نذر» از نظر نگاه دینی نبود. احساس می کردیم از نظر دینی به اندازه کافی روی این پدیده کار شده اما از نظر فرهنگی و انسانی مقوله نذر کمتر مورد توجه بوده است. حتی در پروسه تحقیقات خود برای این مستند هم کمتر مقاله ای پیدا می کردیم و به کمتر منبعی دسترسی داشتیم.
وقتی اسم «نذری» می آید، به چه چیزهایی فکر می کنید؟
باقری افزود: وقتی اسم نذری می آید، همه ما پیش فرض های ثابتی درباره ی آن داریم که نذرهایی مانند قیمه، شربت، شله زرد و یا حتی رفتن به زیارتی خاص را شامل می شود. ما بدنبال پرداختن به این موضوع بودیم که در دنیای جدید و در شرایطی که همه چیز دستخوش تغییر شده، مقوله نذری هم دستخوش تغییراتی شده است. با همین هدف بیشتر بدنبال اشخاصی گشتیم که در قالبی بطورکامل شخصی نذرهایی خاص داشته اند. در این پروسه متوجه شدیم هر یک از این افراد بر طبق شغل و جایگاهی که دارند و برمبنای توانمندی خود نذری را انتخاب نموده است.
وی با اشاره به تعدادی از این موضوع ها اظهار داشت: دوست آرایشگری را پیدا کردیم که از نظر مالی شرایط بطورکامل معمولی ای داشت اما در روزهای محرم با همراهی یکی از دوستانش، به کوره پزخانه ها می رفتند و سر کودکان کار و کارگردان آجرپزی که شاید سالی یک دفعه هم به آرایشگاه نمی روند را اصلاح کنند. ما همراه این دوستان آرایشگر به این مناطق رفتیم. بچه ها و کارگرها پس از این اصلاح سر و صورت، واقعاً حال خوبی داشتند، آن هم بدون پرداخت هزینه و به صورتی این برنامه، نظر این آرایشگران جوان بود. نذری که بدون صرف هزینه ای خاص، حال دل شان را خوب می کرد. نمایی از مستند «دورگردون»
کارگردان «دورگردون» درباره ی نذرهای خاص در حوزه خوراکی ها هم اظهار داشت: ما تصمیم گرفتیم در این مستند خیلی سراغ نذرهای خوراکی نرویم و بیشتر نذرهای خاص غیرخوراکی را مورد توجه قرار دهیم. سوژه ای داشتیم که به نام «اصغر ژاپنی» معروف بود و در همین فیلم هم با این نام خطاب می شود. او صافکاری بود که فرزندش را در حادثه حریق کلینیک سینا، از دست داده بود و پس از آن «فرزند» برایش موضوع مهمی شده بود. بنا بر این برای آرامش خودش و به امید ثوابی که به روح فرزندش برسد، مواد غذایی را تامین و در مهدکودک ها توزیع می کرد.
وی تاکید کرد: بسیاری از سوژه هایی که ما داشتیم آنقدر نذرهای شان دلی بود که حتی حاضر نبودند مقابل دوربین مستند ما حاضر شوند. این مجموعه با دو گروه بصورت همزمان تولید می شد. پنج قسمت را گروه ما تولید کرد و همزمان پنج قسمت دیگر هم توسط گروه دیگر تولید می شد و کمتر سراغ سوژه های در رابطه با خوردوخوراک می رفتیم.
بیش از یک هیأت در تهران نذر پیتزا دارد
این مستندساز افزود: ما در تحقیقات خود با نذرهای خاص در عرصه مواد غذایی مانند نذر پیتزا هم مواجه شدیم که مربوط به هیأتی می شد که از عزادارانش با پیتزا پذیرایی می کرد. ما با این مورد هم مواجه بودیم که اتفاقاً بیش از یک مورد در تهران وجود داشت، اما ترجیح مان در روایت این بود که سراغ سوژه های خاص تر برویم. نگاه اصلی مان هم اتفاقاً این بود که به مخاطب بگوییم نیاز نیست برای نذر کردن، پول کلانی را هزینه کند. حتی من به عنوان فیلمساز می توانم با دوربین خودم یک فیلم نذری بسازم. اگر عکاس هستم می توانم چند عکس نذری بگیریم. هر فرد باتوجه به تخصصی که دارد می تواند با صرف حداقل هزینه، نذرش را ادا کند.
وی اضافه کرد: ما با فردی مواجه شدیم که در خشک شویی کار می کرد. او در روزهای محرم نذر کرده بود که لباس مشکی عزاداران هیأت ها را بصورت رایگان بشورد و اتو کند. فرد دیگری تکنسین صدا بود و یکی از خدماتی که بلد بود را بصورت رایگان در حسینیه ها و تکیه ها به آن هایی که با مشکل روبه رو شده بودند، ارائه می کرد. هیچ کدام این افراد هم برای نذرهایی که کرده بودند هزینه ای نمی کردند و در مقابل ثواب هم می بردند.
تعجب کارگران کوره پزخانه از سشوار و ژل رایگان
کارگردان مستند «دورگردون» درباره ی واکنش افرادی که از خدمات نذری بهره مند می شدند هم اظهار داشت: عجیب ترین حس و حال را در همراهی با همان دوست آرایشگر تجربه کردیم. خیلی عجیب بود برای آدم های شاغل در کوره پزخانه که می توانند از خدماتی مانند سشوار و ژل مو بصورت رایگان بهره مند شوند. صف طولانی ای از سنین مختلف در مقابل صندلی آرایشگر تشکیل شده بود و همه افراد هم خوشحال بودند. برای اکثرشان هم سوال بود که داستان چیست و چرا بابت این خدمات پولی دریافت نمی شود؟
وی در آخر اظهار داشت: آن بنده خدایی هم که خشک شویی داشت، بنری را مقابل مغازه اش نصب کرده بود، در خصوص این که در روزهای محرم لباس های سیاه شما را رایگان شستشو می نماییم. مردم هم با این قبیل نذورات برخوردهای جالب و احساسی ای دارند. برای بیشتر مردم هم جای سوال بود که چرا یک کاسب باید چنین تصمیمی بگیرد، چونکه در ذهن بیشتر ما، هنوز هم واژه «نذری» محدود به همان کلیشه های همیشگی است. کارهایی که شاید انجام آنها برای بسیاری از ما مقدور نباشد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب