روایت محمد آفریده از یک سینمای ابتر
به گزارش کاراموند، محمد آفریده سینماگر پیشکسوت و مدیرعامل اسبق انجمن سینمای جوانان ایران معتقد است: اگر فیلم کوتاه مستقل در فکر و ذهن روح فیلمساز شکل نگیرد و فیلمساز فقط بعنوان یک سکوی پرش به آن فکر کند، این سینما ابتر خواهد بود.
به گزارش کاراموند به نقل از ایسنا، با عنایت به نزدیک شدن به زمان برگزاری سی ونهمین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران و در آستانه روز ملی سینما تجربه نگاری مدیران اسبق انجمن سینمای جوانان ایران و دبیران جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران در رابطه با رهاوردهای دوره های مدیریت و تجارب آنها در امور آموزشی و تولید، فرایند عرضه و پخش فیلم کوتاه، روندهای کمی و کیفی پیشبرد اهداف و سیاست های این نهاد سینمایی که چهره ها و سینماگران شاخصی را در سالهای فعالیت خود به جامعه بزرگ سینما تحویل داده است، در جشنواره سی و نهم مورد تاکید قرار گرفته است.
محمد آفریده سینماگر و مدیرعامل اسبق انجمن سینمای جوانان ایران و از دبیران پیشین جشنواره فیلم کوتاه تهران با اشاره به اینکه در ابتدای مرور این مهم و بازیابی نقاط عطف و ضعف عملکرد فیلم کوتاه در سال هایی دور و نزدیک، دیدگاه و فهم خویش را باید نسبت به یک مبحث تبیین و روشن کرد، در ادامه به اختصار مروری بر خاطرات و دستاوردهای دوران مدیریت خود داشته است.
*انجمن سینمای جوانان ایران و بخصوص جشنواره فیلم کوتاه تهران در دوره های مدیریت و دبیری شما چه تجربه هایی را پشت سر و به جا گذاشت؟ از این منظر که رهاورد آن دوران برای فیلم کوتاه و فیلمسازانش چه بود؟
پیش از هرچیز باید نگاه و فهم خویش را نسبت به یک مبحث تبیین و روشن نماییم. این تمرکز به موضوعات، همانند یک نورافکن قوی روشنی بخش ابعاد تاریک و فراموش شده مسائل خواهد بود و اگر عنایت خدای کریم هم شامل حالمان باشد، چشمه های حکمت در هر کاری از دل موضوعات فوران خواهد نمود. من خودم از حوزه فیلم کوتاه به سینما وارد شدم ابتدا آموزش سینما را از کانون پرورش فکری شروع کردم و بعدها در سینمای آزاد که پس از انقلاب به مرکز اسلامی فیلمسازی آماتور تغییر نام داده بود، به همراه دوستانی چون کمال تبریزی، سعید حاجی میری، ابراهیم حاتمی کیا، عزیزالله حمید نژاد، رضا مقصودی. حمید خیرالدین و... به تولید فیلم کوتاه، نیمه بلند و سینمایی و آموزش های سینمایی پرداختم. این سینما برای کسانی که با آن زندگی کرده اند، همه اش عشق و رویا و خاطره است. من خودم یادم است با مویلای دستی مونتاژ، ساعت ها در یکی از اطاق های دومتری خانه مان تا بامداد فیلمهای سوپر ۸ را که ساخته بودم، کنار هم تدوین می کردم و اصلا گذر زمان را نمی فهمیدم. این جنبه بی نظیر و یگانه، عشق و رویا، می تواند نقطه شروع و رشد و ماندگاری هر فیلمسازی را شکل دهد.
در آن سال ها، به اتفاق همه دوستان، علاقه مندان و فیلمسازانی که در انجمن سینمای جوان کنارشان بودم، مهم ترین مساله را هویت بخشیدن به فیلم کوتاه ارزیابی کرده بودیم. تا زمانی که فیلم کوتاه بچه کوچک خانواده سینما بود، هیچ توجه جدی به این حوزه نمی شد. به همین خاطر از هر ظرفیتی که می توانستیم برای دیده شدن این سینما بهره ببریم کوتاهی نکردیم. نمایش هفتگی فیلمهای کوتاه ایرانی و خارجی در هر دوشنبه، سانس ۱۰ بامداد در سینما فلسطین بنام "سینما آینده" نمایش فیلمهای کوتاه ایرانی و خارجی هر هفته ساعت ۲۱ از شبکه دو و یک، که البته رایت نمایش فیلمها به فیلمسازان از سوی تلویزیون پرداخت می شد، مشارکت های گسترده برای تولید فیلم کوتاه با شبکه ها، نهادها، مراکز دانشگاهی، سازمان های دولتی و خصوصی و… برگزاری هفته های فیلم مختلف در ایران و خارج، حضورهای بین المللی، نمایش فیلمهای ۳۵ میلیمتری تولیدی با حمایت انجمن تهیه کننده های سینما بر پرده سینما، جشنواره فیلم کوتاه و....
در این راه نگاه ما به فیلم کوتاه "سینمای مستقل" بود. اما چرا سینمای مستقل؟چون فکر می کردیم اگر فیلم کوتاه مستقل در فکر و ذهن روح فیلمساز شکل نگیرد و فیلمساز فقط بعنوان یک سکوی پرش به آن فکر کند این سینما ابتر خواهد بود؛ سینمایی که همه فکر کنند فیلمسازی فیلم کوتاه، یک مبحث سر راهی و موقت است، یقینا به همه ظرفیت های هنری و ساختاری و فنی آن دست پیدا نخواهند کرد. این که از خروجی این سینما، سینمای بلند بهره خواهد برد، شکی در آن نیست. اما با نگاه به سینمای مستقل، فیلمساز همه وجودش را در اثرش درگیر می کند.
*نقش مدیریت را در این فضا چطور ارزیابی می کنید؟
مدیریت این حوزه به نظر من باید با این توجه به فیلمساز، همراه شود و مطمئن باشید این همراهی و همدلی نتیجه بخش خواهد بود. ثمره آن نگاه و حضور طیف های متنوع فیلمسازان، رنگین کمانی از ظرفیت های فرهنگی نسل جوان و پویا را برای سالیان سال در سینمای ایران تثیبت کرد.
با این برنامه ریزی، جشنواره آخرین حلقه به هم متصل شده برای یک حضور پر نشاط فرهنگی نسل جوان و جشنواره فیلم کوتاه تهران بستر آن بود.
*جشنواره فیلم کوتاه تهران در دوران فعالیت شما چه وضعیتی داشت؟
من فکر می کردم باید جشنواره فیلم کوتاه تهران از جشنواره های دیگر حتی فجر هم پرقدرت تر و محکم تر برگزار گردد. برای همین بیشترین میهمان های ایرانی و خارجی را به جشنواره دعوت می کردم و تلاش داشتم بیشترین توجه را با پوشش های خبری و برنامه سازی برای بهتر دیده شدن سینمای کوتاه به وجود بیاورم. این نگاه و توجه به این سینما، بسیاری از گرفتاری های مدیریت سینما را هم برطرف می کرد، چون که فیلمسازان جوان وقتی همه شرایط و مشوق ها و احترام های لازم را در این سینما می دیدند، فشار کمتری به سینمای بلند وارد می کردند.
*وضعیت فیلم کوتاه امروز را در شاخصهای مختلف کمی و کیفی چطور ارزیابی می کنید؟ جشنواره فیلم کوتاه تهران در چه شرایطی از نگاه شما قرار دارد و آیا به پختگی رسیده است؟ از سویی دیگر چه کم و کاستیهایی داشته و به چه تغییراتی نیاز دارد؟
به لطف خدا فیلم کوتاه با عنایت به شرایطی که تکنولوژی با خود به ارمغان آورده و فیلمسازان با واسطه کمتری همچون قلم می توانند تجربه های فیلمسازی خویش را انجام دهند و حضور سینمای جوان و مراکز مختلف و... از بعضی جهات شرایط خوبی دارند اما ناهماهنگی و روزمرگی ها در مراکز و سازمان ها، متاسفانه انرژی و توان لازم را برای همراهی با این نسل خلاق و سازنده ندارد. جوانان خلاق ما بیشتر از همه به اعتماد و تلاش نیاز دارند.
* انجمن سینمای جوانان ایران چقدر عملکرد درستی در راه وظایف تعریف شده بخصوص رکن آموزشی خود داشته است؟
در طول این سال ها فکر می کنم بیشتر از ۱۰۰ هزار هنرجوی فیلمساز در انجمن سینمای جوان، دوره فیلمسازی را گذرانده باشند و این یکی از افتخارات آن است. خیلی از فیلمسازان توانمند ما در انجمن حضور فعال داشته اند اما یک نکته را نباید فراموش کرد و من همواره به آن در طول مدیریت خود توجه می کردم و آن مقتضیات هر دوره است. یک زمانی هیچ مرکز و آموزشگاه مهمی در تهران و ایران نبود اما هم اکنون مراکز و سازمان ها و آموزشگاه های فراوانی توسط همان آموزش یافته های انجمن در شهرستان ها در حال فعالیت هستند. بهتر است انجمن با عنایت به مقتضیات حاضر نگاه جدیدی به آموزش داشته باشد. انجمن هیچگاه نباید رقیب بخش های فعال در جامعه در حوزه آموزش و تولید باشد.
*مخاطب فیلم کوتاه باید عامه مردم باشند یا باید مخاطبانی خاصی را برای فیلم کوتاه در نظر داشته باشیم؟
در ابتدای جریان سینما، چون عده ای نمی توانستند با غول سینمای داستانی و تجاری مقابله کنند یک سینمای متفاوت و پیشرو شکل گرفت. این سینما چون در ساز و کار سینمای تجاری نبود و بی واسطه تر با جامعه و مردم در تماس بود توانست به مرور زمان شکل های دیگری از آن سینمای مرسوم و تکراری را برای سینمای خلاق و غیرتجاری به ارمغان بیاورد. این جریان سینما را سینمای آزاد، پیشرو، زیرزمینی و… می نامیدند. اما فیلم کوتاه به مرور از زیرزمین و پستوها با عنایت به شرایط جامعه و تکنولوژی، بیرون آمد و الان این سینما در همه زمینه ها و قالب ها و ژانرها و تجربیات متنوع، سینمایی برای همه مردم و مخاطبان خاص خود به وجود آورده است.
منبع: كاراموند
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب