در كارگاه حسن نمكدوست چه گذشت؟
معرفی هفت تیپ شخصیتی برای موفقیت تولیدكنندگان محتوای رسانه
به گزارش كاراموند حسن نمكدوست تهرانی در كارگاه «مخاطب امروز، رسانه امروز» مباحثی را پیرامون تیپ شناسی مخاطبان و ملزومات جریان ساز شدن رسانه ها بیان كرد.
به گزارش كاراموند به نقل از ایسنا، كتابخانه مركزی اصفهان بامداد تا عصر پنجشنبه به همت فرهنگسرای تخصصی رسانه، میزبان برگزاری كارگاه «مخاطب امروز، رسانه امروز» بود.
حسن نمكدوست تهرانی، روزنامه نگار و رئیس مركز آموزش و پژوهش روزنامه همشهری در این كارگاه اظهار داشت: تا سال ۱۹۲۵ ارتباطات، مترادف با بلاغت و سخنوری بود اما از این سال به بعد، دانش ارتباطات برای اولین بار در مطالعات تبلیغات بازرگانی عنوان شد و واقعیت امر این است كه در عرصه تبلیغات، فهم مخاطب اهمیت بسیاری دارد.
وی افزود: از سال ۲۰۰۵ مبحث مخاطب مساله مرگ و زندگی شد. با آمیخته شدن حرفه روزنامه نگاری و آنچه در فضای مجازی رخ داد، همه با كاهش تیراژ مواجه گشتند و مخاطب خویش را در زمینه محتوای روزنامه نگارانه و تبلیغاتی از دست دادند، بنابراین بحث مخاطب شناسی در عرصه كار كاغذی جدی شد.
نمكدوست تهرانی تصریح كرد: در مواجهه با این وضعیت، مطبوعاتی ها از متخصصان تبلیغات و برندینگ درخواست نمودند كه ایده تازه ای در زمینه مخاطب به آنها بدهد. یكی از متخصصان معروف این عرصه شركت بزرگی به نام Y&R بود كه چاره هایی را برای فهم مخاطب پیش پای آنها گذاشت.
این روزنامه نگار اظهار داشت: شركت مذكور، بر مبنای هرم سلسله مراتب نیازهای مازلو، هفت كلیدواژه را استخراج كرد كه شامل هفت تیپ مخاطب رسانه ای می شد؛ گروه بقا، گریز، امنیت، جایگاه، كنترل، كشف و اصلاح، كه هر یك از آنها جهان مخصوص به خویش را دارند.
وی خصوصیت های بارز این هفت تیپ را چنین برشمرد: تیپ بقا، تسلیم و راضی است. در مقابل تغییر مقاوم است، اعتقاد دارد كه سربازی جوان ها را آدم می كند. بازگشت به گذشته را دوست دارد. ارزش های تغییرناپذیر دارد و چیزهای آشنا را انتخاب می كند. انگیزه اصلی این گروه هم سلامت و اقتصاد است.
نمكدوست با اشاره به مشخصات گروه گریز افزود: این تیپ كه از آن بعنوان چهارچوب شكن هم یاد می شود، فرهنگ دار و دسته ای و زندگی بی هدف دارد. در جامعه مصرفی ازخودبیگانه است. میل به كمك گرفتن از بیرون دارد. برای امروز و بدون سازمان دهی زندگی می كند. پیشرفت را به تلاش مرتبط نمی داند و در انتخاب لباس هم آنچه اندامش را بیشتر نشان بدهد انتخاب می كند. گروه گریز برای حفظ خود قانون را نقض می كند و پاسخش به امور هم هنجارشكنی است.
عضو هیئت مدیره انجمن ایرانی مطالعات جامعه اطلاعاتی، گروه جریان اصلی یا امنیت را چنین تشریح كرد: این گروه، بزرگ ترین گروه در جامعه است. از رودررویی پرهیز می كند. اهل خانه و خانواده است. از ریسك اجتناب و برای آینده پس انداز می كند. روزمرگی به این تیپ حس رضایت می دهد و تابع قانون هستند؛ ضمن اینكه همیشه ما را به من ترجیح می دهند.
وی ادامه داد: برای تیپ جایگاه یا آرزومند هر چیزی ارزش تصویری دارد. این تیپ اهل معاشرت و جذاب به نظر رسیدن است. به نظر دیگران اهمیت می دهد. خیال پرداز و پیچیده است و به هر قیمتی می خواهد حفظ ظاهر كند.
نمكدوست تهرانی برای توضیح خصوصیت های گروه كنترل یا موفق اظهار داشت: این گروه، رقابت گراست. دوست دارد جهان پیرامونش را كنترل كند. هدف گرایی قوی دارد. اهل چالش سودمند و دارای دستاورد است. قضاوت هایی قاطع و بموقع دارد، نماینده بالذات است و همیشه مشتاق دانستن. این تیپ، خود تائید كننده است، اعتمادبه نفس بالایی دارد و اعتقاد دارد كه شایسته بهترین هاست. نیاز اصلی این گروه، كنترل است و هر وقت كه فرصت كرد هم استراحت می كند.
عضو هیئت مدیره انجمن ترویج علم ایران، انگیزه اصلی گروه جستجوگر را كشف دانست و اظهار نمود: تیپ كشف، عاشق خطر كردن و استاد رمزگشایی از پیام هاست. به تكانه ها جواب می دهد و به دنبال یافتن پاسخی برای سؤال «من كیستم» است. سرمشق های معمول را زیر پا می گذارد و ذات جوان و ماجراجو دارد. ایده نو به كار می برد و در جستجوی تفاوت هاست.
وی خصوصیت های گروه رفرمیست یا اصلاح را چنین تشریح كرد: این تیپ اهل تساهل و تسامح و عاشق بحث است. از نظر این تیپ، حق، حق است. نظرات غیرمنتظره دارد. تحت تأثیر مقام قرار نمی گیرد. خلاقیت و آگاهی دارد و اصل اول آزادی را ناموافق بودن می داند. این تیپ می خواهد جهان جای بهتری برای زیستن باشد و فقط به یك جواب معتقد نیست. اصلاح گر برای قضاوت مستقل ارزش قائل است، روشنفكر و پیشرو و آگاه است و چیزها را فقط به علت نو بودن انتخاب نمی كند.
نمكدوست تهرانی، توجه به خصوصیت های شخصیتی این هفت تیپ را راهگشای تولیدكنندگان محتوا در رسانه دانست و با بررسی رویكرد مجله تایم اوت، دلیل موفقیت آنرا در جهان شرح داد.
این استاد علوم ارتباطات، با اشاره به تغییراتی كه شبكه های اجتماعی در جهان مخاطب بوجود آورده اند، اظهار داشت: چند شیوه تیپ شناسی برای مشاركت كنندگان شبكه های اجتماعی طراحی شده كه روند تغییر آنرا می توان از سال ۱۹۹۹ تا به امروز، كنار هم گذاشت و مقایسه كرد.
وی افزود: سال ۱۹۹۹ تیپ شناسی مخاطب بر مبنای درجه مصرف بود و به چهار دسته گردشگر، اهل جوشش، هوادار و خودی تقسیم می شد. گردشگرها گه گاه به شبكه ها سر می زدند، اهل جوشش، پیوند قوی اما فعالیت مصرفی فرعی داشتند. هوادارها میل شدید به حضور اما كنش كم و خودی ها هم پیوند قوی و هم علاقه شدید به مصرف داشتند.
نمكدوست تهرانی خاطرنشان كرد: در سال ۲۰۰۶ تیپ شناسی بر مبنای قانون ۱-۹-۹۰ بود. به این مفهوم كه ۹۰ درصد از مخاطبان كمین كننده ها هستند؛ همان ها كه به تعبیری مفت سوار هستند، مطالب را می خوانند اما مشاركتی نمی كنند. ۹ درصد را مشاركت كنندگان ادواری می سازند كه مشاركت گاه به گاه دارند و یك درصد هم مشاركت كنندگان جدی یا كاربران فعال می باشند.
این روزنامه نگار، جدیدترین تیپ شناسی مبتنی بر میزان نوع مشاركت را شامل گروه هایی مثل كمین كننده، هرازگاهی، اهل معاشرت و اهل بحث دانست و اظهار داشت: تعداد گروه فعال در این تیپ شناسی از یك درصد در سال ۲۰۰۶ به ۱۵ تا ۱۸ درصد رسیده است.
رئیس مركز آموزش و پژوهش روزنامه همشهری تصریح كرد: جریان سازی نیازمند توجه به چهار متغیر شناخت و آگاهی، تلقی از موضوع، خلق تمایز و ایجاد ربط است و اگر این چهار متغیر مدنظر رسانه ها قرار بگیرد آنها می توانند جریان ساز باشند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب