تیمره با كدام سنگ نگاره تاریخی اش ثبت جهانی شود؟
كاراموند: در حالی مدیر كل میراث فرهنگی استان مركزی محوطه تاریخی ˮتیمرهˮ را با سنگ نگاره های ۴۰ هزار سال قدمت اش، دارای قابلیت برای ثبت در لیست میراث جهانی می داند و بدون توجه به مشكلات پیش روی آن و گذشته اش؛ قصد تولید پایگاه میراث فرهنگی برای این محوطه را دارد كه آب گیری سد ˮكوچریˮ در گلپایگان بخشی از این تاریخ را از بین می برد.
به گزارش كاراموند به نقل از ایسنا، بیش از ۲۱ هزار سنگ نگاره در منطقه ای به وسعت ۱۵۰ كیلومترمربع در "تیمره" شهرستان "خمین" قرار گرفته اند، سنگ نگاره هایی كه قدمت بعضی از آن ها به بیش از۴۰ هزار سال هم می رسد.
بخش زیادی از این محوطه تاریخی و آثار آن در دهه های گذشته به دلایل متعددی مانند اكتشافات مواد معدنی، باران های اسیدی، عوامل انسانی به بهانه توسعه و خدمات رسانی و عموما بی اطلاعی مردم از ارزش واقعی این آثار تخریب شده اند و در آخرین هشداری كه برای این محوطه تاریخی عنوان شد، سد "كوچری" در شهرستان گلپایگان بود كه با آب گیری آن این محوطه تاریخی و سنگ نگاره های آن، مانند محوطه كوچری در شهرستان گلپایگان به زیر آب می رود.
سید محمد حسینی، مدیر كل اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مركزی اما در بازدید از این محوطه تاریخی با بیان ثبت ملی این محوطه در لیست آثار ملی در سال ۸۹ اظهار داشت: با عنایت به پیگیری هایی كه تا سال ۹۶ برای توقف فعالیت معادنی كه در این محوطه تاریخی به استخراج سیلیس مشغول بوده اند، انجام این اقدامات، گامی مهم در مسیر صیانت از این میراث مهم تاریخی است.
او با بیان این كه اداره كل میراث فرهنگی مركزی؛ در حال پیگیری برای تولید یك پایگاه میراث فرهنگی در این محوطه است تا از این طریق بتواند با حضور دائمی نیروها در این محوطه از دست اندازی ها و تخریب های احتمالی پیشگیری كند، ادامه داد: تعیین حریم و عرصه محوطه تاریخی "تیمره" در حال انجام می باشد و بزودی به نتیجه خواهد رسید كه این امر هم می تواند در حفظ این اثر پرارزش تاثیر بسزایی داشته باشد.
حسینی با اشاره به دوره های تاریخی سنگ نگاره ها متعلق چند هزار سال پیش اظهار داشت: نقوشی مانند بز كوهی و گیاه هوم، نگاره های مختلف پیكره انسانی نیایشگر با مطابقت كامل با پیكره های مكشوفه از میان رودان و مارلیك و حتی سومر باستان، نگاره گراز منطبق با مجسمه مفرغی مكشوفه در ایلام متعلق به هزاره پنجم پیش از میلاد، نقش یوز ایرانی، نقش گاو وحشی، بوم هایی با نقش رقص آئینی و چندین و چند نقش باستانی و مهم دیگر در این سنگ نگارهها موجود است و اهمیت این نقوش با تطبیق بین آنها و نقوش ما قبل تاریخ در جای جای جهان مشخص می گردد.
با وجود این صحبت ها وی هیچ اظهارنظری درمورد احتمال زیرآب رفتن این محوطه تاریخی مطرح نشده است.
این درحالی است كه در آخرین اظهار نظر نسبت به وضعیت این محوطه؛ "دیده بان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران" نگرانی نسبت به وقایعی كه به نام توسعه در منطقه «تیمره» در جریان است، اعلام نموده بود و از مراجع فرهنگی و متولیان امور میراث فرهنگی خواسته بود تا نسبت به توقف عملیات های در دست انجام اقدامی كنند اما می توان گفت حدودا هیچ عكس العملی نسبت به این وضعیت از جانب متولیان میراث فرهنگی رخ نداد.
به گزارش كاراموند به نقل از ایسنا، در كناره های رودخانه گلپایگان در تنگه ی «غرقاب» تا روستای «قیدو» در خمین نقوش صخره ای بسیاری شمارش شده كه قدمت برخی از آنها به عصر یخبندان و ورای اسطوره ها می رسد (۴۰۰۰۰ سال پیش). این سنگ نگاره ها دورانی از زندگی بشر كه به ابزار اولین شكار (سنگ های تیز) و رام كردن حیوانات و بعد از آن كشاورزی و كاشت گیاهان مربوط می شد، را یادآوری می كرد.
امروز "تیمره" را یكی از بزرگ ترین مجموعه سنگ نگاره های كشور می دانند كه به بهشت سنگ نگاره های ایران مشهور است و از آن طریق می توان تاریخ خط، زبان، نمادها، آیین ها و حتی محیط اقلیمی را مورد مطالعه قرار داد.
شاید بنابراین است كه خمین و گلپایگان با داشتن آثار تاریخی و هنریِ شگفت انگیزِ خود، سرزمین سنگ نگاره های كهن (Prehistoric Petroglyphs) ایران نامیده می شوند و حتی از جانب پژوهشگران خارجی به «خاستگاه هنر كهن بشری» معروف شده اند.
البته حدود دو سال پیش هم جمعی از دوستداران میراث فرهنگی به علت تخریب هایی كه توسط معدن شن و ماسه در اطراف این محوطه تاریخی رخ می داد، زنجیره ای انسانی تشكیل دادند و اعتراض خویش را مطرح نمودند.
سال گذشته و در آن بیانیه، اعلام شده بود؛ «متاسفانه بزودی شمار بالایی از این آثار در آبگیری سد «كوچری گلپایگان» كه در جهت انتقال آب از سرشاخه های رود دز به شهر قم تولید شده است، برای همیشه نابود خواهد شد.
غم انگیزتر این كه تخریب هایی به موازات نابودی سنگ نگاره های سد كوچری گلپایگان در كوه های پیرامون خمین در حال وقوع است؛ از جمله، حدود ۲۰۰۰ سنگ نگاره كه در سال ۱۳۸۷ خورشیدی توسط گروه های اروپایی با بهره گیری از روش طیف سنجی عمومیِ شتاب دهنده سن سنجی شده بودند و قدمت برخی از آنها به هزاره ی پانزدهم پیش از میلاد یعنی به ۱۷۰۰۰ سال پیش می رسید، توسط معدن كاران نابود شدند.
در فرانسه برای این كه رطوبت دهان بازدیدكنندگان سنگ نگاره های غار لاسكو را در خلال صدها سال خراب نكند، روی آنها شیشه های ضخیم كشیده اند و در كنار آن غاری مصنوعی درست كرده و در آن با كشیدنِ نقاشی های شبیه درون غار اصلی بدیل آفرینی كرده اند تا نیاز به دیدنِ غار را به كمینه برسانند... »
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب