خاطره بازی با تیتراژهای ماندگار-۱۵۹؛
قصه موسیقی یک قورباغه تلخ که بسختی قورت داده شد!
کاراموند: موسیقی سریال قورباغه همچون ملودی های متفاوتی است که علاوه بر حواشی مختلفی که داشت بازهم بعنوان یکی از پرطرفدارترین محصولات موسیقایی در فضای مجازی مورد استفاده قرار می گیرد.
دریافت 1 MB
خبرگزاری مهر-گروه هنر-علیرضا سعیدی؛ کارکرد تیتراژ چیزی شبیه به جلد کتاب است که طراحش تلاش می کند با انتخاب عناصر، فرم ها و چینش ها با کمک گرافیک و موسیقی مخاطب یک اثر را در جریان موضوع قرار دهد. شرایطی که گاهی خیلی نکته سنج، اندیشمندانه و حساب شده پیش روی مخاطبان قرار می گیرد و گاهی هم به قدری سردستانه و از روی ادای یک تکلیف الزامی ایجاد می شود که بیننده را از اساس از یک اثر تصویری دور می کند.
آنچه بهانه ای شد تا بار دیگر رجعتی به کلیدواژه «تیتراژ» داشته ایم، مروری بر ماندگارترین و خاطره سازترین موسیقی های در ارتباط با برخی برنامه ها و آثار سینمایی و تلویزیونی است که برای خیلی از مخاطبان دربرگیرنده خاطرات تلخ و شیرینی است و رجوع باردیگر به آنها برای ما در هر شرایطی می تواند یک دنیا خاطره بهمراه داشته باشد. خاطره بازی بعد از شروع و انتشار در نوروز ۱۴۰۰ و استقبال مخاطبان از آن، ما را بر آن داشت در قالب یک خاطره بازی هفتگی در ایام جمعه هر هفته، روح و ذهن مان را به آن بسپاریم و از معبر آن به سال هایی که حال مان بهتر از این روزهای پردردسر بود، برویم.
«خاطره بازی تیتراژهای ماندگار» عنوان سلسله گزارشی آرشیوی با همین رویکرد است که به شکل هفتگی می توانید در گروه هنر خبرگزاری مهر آنرا دنبال کنید.
در صد و پنجاه و نهمین شماره از این روایت رسانه ای به سراغ موسیقی متن و تیتراژ یکی از پرطرفدارترین سریال های نمایش های خانگی به نام «قورباغه» به کارگردانی هومن سیدی و آهنگسازی بامدادان افشار رفتیم که شرایط و لحن موسیقایی سرد، تلخ و خشن آن به شکلی بود که بااینکه با حواشی چون کپی برداری و مسائلی از این دست همراه شد، کارکردهای زیادی پیدا کرد و تبدیل به یکی از مهم ترین و پرمراجعه کننده ترین ملودی ها برای ساخت محصولات مختلف تصویری در شبکه های مجازی شد. مسیری که از همان شروع به اصطلاح «ترند» شدن سریال و موسیقی سبب شد تا شنونده و بیننده با این لحن موسیقی آشنایی زیادی پیدا و آنرا در ذهن شنیداری خود ثبت و ضبط کند.
سریال «قورباغه» مجموعه نمایشی در ژانر جنایی و معمایی به نویسندگی و کارگردانی هومن سیدی و تهیه کنندگی علی اسدزاده است که طی سالیان ۹۸ تا ۹۹ تولید و در پاییز سال ۱۳۹۹ پخش آن در شبکه نمایش خانگی شروع شد. سریالی که از همان شروع تولید و پخش با حواشی مختلفی در خیلی از بخش هایش رو به رو شد و به واسطه همین حواشی تبدیل به یکی از پرخبرترین مجموعه ها در عرصه های رسانه ای شد. یکی از مهم ترین حواشی سریال این بود که قسمتی از منتقدان قسمت های ابتدایی آنرا برداشتی از فیلم فرانسوی «نفرت» ارزیابی می کردند اما در نهایت سریال توانست در عرصه ساختاری و محتوایی با استقبال خوبی از جانب مخاطبان و منتقدان مواجه شود. این حواشی در عرصه موسیقی سریال هم وجود داشت و سبب شد تا برخی، موسیقی سریال را کپی برداری از آثاری چون «دارک»، «جوکر» و «تنت» ارزیابی کنند.
داستان سریال هم از یک روز چهارشنبه سوری شروع می شود؛ سه دوست به اسامی رامین، فرید و جواد بعد از ربودن اسلحه یک مامور زخمی دست به سرقت از شخصی به نام نوری هم کلاسی دوران کودکی رامین که به فردی پولدار و مرموز تبدیل گشته، می زنند. اما این اتفاق مسیر زندگی آن سه جوان را دستخوش تغییراتی می کند.
نوید محمدزاده، صابر ابر، سحر دولتشاهی، فرشته حسینی، هومن سیدی، مهران غفوریان، آناهیتا افشار، محمدامین شعرباف، نیما مظاهری، اشکان حسن پور، شهروز دل افکار، هادی تسلیمی، احسان منصوری، اسماعیل سلطانیان، کوشان همتی همچون هنرمندانی بودند که در این سریال بعنوان بازیگر حضور داشتند.
اما همانطور که پیشتر هم اشاره شد، یکی از مولفه های شاخص و قابل بحث این سریال که توانست در معرفی ژانر و گرایشات ذهنی کارگردانش نقش خیلی موثری ایفا کند و حتی پس از پایان پخش آن در انواع و اقسام تولیدات رسانه ای فضای مجازی مورد استفاده کاربران قرار گیرد، موسیقی متن و تیتراژ سریال به آهنگسازی بامدادان افشار بود. مسیری که بااینکه نسبت هایی چون «کپی برداری» از موسیقی سریال ها و فیلمهای خارجی و مواردی از این دست هم به اثر داده شد؛ اما هرچه بود تبدیل به یکی از محصولات مهم این آهنگساز جوان در لیست کارهای گوناگون سینمایی و سریالی اش شد. هنرمندی برخاسته از تئاتر معاصر ایران که انصافا در همان مدت حضور تئاتری اش هم محصولات درخشانی را به تماشاگران تئاتر ارایه داد و فضایی را فراهم نمود که به واسطه بدعت های وی و هم نسلانش، فضای موسیقایی تئاتر هم تکانی خورد و وارد مسیری شد که با اتکا به آثار گذشتگان و پیشگامان این حوزه تحولاتی را رقم زد.
بامداد افشار در یکی از گفتگوهای رسانه ای اش درباره ی نحوه همکاری اش با هومن سیدی در آثاری چون «جنگ جهانی سوم»، «مغزهای کوچک زنگ زده» و «اعترافات ذهن خطرناک من» به موسیقی سریال «قورباغه» اشاره نمود و اظهار داشت: موسیقی متن سریال «قورباغه» را باید با سریال های هم تراز خود مقایسه کرد نه با فیلم و سریال های بزرگ دنیا که کارکردهایشان چیز دیگری است.
این آهنگسار در جریان برگزاری یک نشست مجازی بود که درپاسخ به شایعاتی پیرامون کپی بودن موسیقی متن و تیتراژ «قورباغه» از سریال و فیلم هایی مانند «جوکر»، «تنت» و «دارک»، اظهار داشت: سه سال پیش هومن سیدی به من پیشنهاد ساخت موسیقی سریال «قورباغه» را داد و قرار بود که بهار همان سال این سریال منتشر شود که پخشش به عقب افتاد. از یک ماه قبل از پخش سریال «قورباغه»، یک تیزر پخش گردید که از همان زمان کامنت هایی دریافت کردیم با این مضمون که موسیقی آن کپی از موسیقی متن سریال «دارک» و موسیقی متن فیلم «جوکر» است. در حقیقت آن موقع هنوز موسیقی و هیچ قسمتی از پروژه پخش نشده بود که بشود به شکل کامل بررسی و مقایسه کرد که آیا کپی شده است یا خیر.
وی اضافه کرد: قبل از پخش سریال هومن سیدی این نظرات را به من انتقال داد و از من پرسید که جریان از چه مقرر است، من به او گفتم که سریال «دارک» را ندیده ام و واقعاً هم سریال «دارک» را تا زمان اتمام ساخت پروژه موسیقی «قورباغه» ندیده بودم و برایم خیلی عجیب و جالب بود که ببینم چه قسمتهایی از موسیقی شبیه است. هومن سیدی به من اظهار داشت که اگر فکر می کنم چیزی شبیه به آنها است چک و اصلاح کنم تا قبل از پخش حساسیتی ایجاد بامدادان افشار: موسیقی سریال «قورباغه» ۲ مرتبه ساخته شد، یک دفعه با تم دیگری که فانتزی بود ساخته شد که بعد از همفکری با هومن سیدی تصمیم گرفتیم آنرا تغییر دهیم و سپس به این نتیجه رسیدیم که موسیقی فعلی سریال استفاده شودنشود. من چندین بار این مساله را بررسی کردم اما به ذهنم خطور نکرد که چه چیزی می تواند در این موسیقی ها به یکدیگر شباهت داشته باشد. بعد از آنکه سه قسمت از سریال پخش گردید، بهتان کپی برداری از موسیقی متن سریال ها و فیلمهای مختلف، همچون «دارک»، «جوکر»، «ندیمه ها»، «لئون»، «تنت» به بنده زده شد و یک سری ویدئوهایی در یوتیوب ساخته شد از سمت یک سری افراد که نمونه هایی را کنار یکدیگر قرار می دادند و موسیقی ها را با هم مقایسه می کردند. بعد از آنکه نمونه ها زیاد شد، من متوجه شباهت های موسیقی تیتراژ سریال «قورباغه» با قسمتی از موسیقی های این مجموعه ها شدم که در حقیقت همان نُت رونده ای است که به آن پرتامنتو می گویند و از جنس سازهای زهی و با فضای افکتیو بود که ما در این پروژه برای ایجاد یک فضای پر تعلیق برگزیده بودیم.
افشار اضافه کرد: البته موجب خوشی من است که این موسیقی با آثار بزرگی که در کل دنیا شنیده شده است، مقایسه می شود اما شاید بد نباشد که مخاطبان ما بدانند کل بودجه برای موسیقی متن سریال «قورباغه» ۳۴ میلیون بوده است که شاید معادل دستمزد یک هفته آهنگسازی باشد که در اروپا کار می کند. من سابقه کار در آلمان را هم داشته ام و می دانم که آهنگساز برای یک ماه کار در آنجا ۹ هزار دلار دستمزد دریافت می کند اما بنده برای تولید ۳۰۰ دقیقه موسیقی سریال «قورباغه» چیزی معادل ۱۴۰۰ دلار دریافت کرده ام. من دغدغه خلق اثر را دارم و آنقدر فرد کم هوشی نیستم که از اثری مانند «جوکر» که در تمام دنیا شنیده شده کپی برداری کنم که موجب شود چنین بازخوردهایی دریافت کنم. برای من که توجه به خلق یک اثر دارم و رزومه کاری من این را نشان داده است چنین اشتباهی امکان ندارد و به نظرم باید سوابق را بررسی کرد و سپس این نظر را داد که چرا تایمی از آهنگ شبیه شده است و بعد اتهامی را به آهنگساز وارد کرد.
وی در ادامه صحبت های خود اظهار داشت: ما باید موضوع کپی را یک بحث و موضوع تاثیرپذیری و الهام گرفتن آهنگسازها از یکدیگر را یک بحث دیگر بدانیم. یک آهنگساز در دانشگاه آموزش می بیند، نت ها و الفبای موسیقی را یاد می گیرد، آثار زیادی را می شنود، خاطره جمعی اش پر می شود از مجموعه ای از رنگ ها و سازهایی که دوست دارد و ترکیب آنها موجب می شود اثری را تولید نماید و این که ما ادعا نماییم تمام قطعات آهنگسازی اورجینال است، اشتباه است. من منکر شباهت های موسیقی تیتراژ سریال «قورباغه» که ۲ دقیقه از ۳۰۰ دقیقه تولید شده توسط بنده است، با سریال ها و فیلمهای دیگر نیستم و این شباهت ها به شکل اتفاقی پیش آمده است، همانطور که تمام آن آثار با یکدیگر شباهت دارند. پس اساسا تاثیرگذاری وجود دارد و ادعای این را هم ندارم که موسیقی «قورباغه» خیلی شاخص است، اما تلاش من این بوده که کار شاخصی بسازم.
این آهنگساز در بخش دیگری از این مصاحبه بود که درباره ی موسیقی سریال «قورباغه» توضیح داد: موسیقی سریال «قورباغه» ۲ مرتبه ساخته شد، یک دفعه با تم دیگری که فانتزی بود ساخته شد که بعد از همفکری با هومن سیدی تصمیم گرفتیم که آنرا تغییر دهیم و سپس به این نتیجه رسیدیم که موسیقی فعلی سریال استفاده گردد. ما چیزی نزدیک به ۳۰۰ دقیقه موسیقی برای این سریال ساختیم که ۱۵۰ دقیقه آن در ۱۶ قسمت سریال استفاده شد و بقیه آن هم جزء اتودهایی بود که استفاده نشد. این اثر چون نیازمند سازهای زهی بود و باید صدای کُر می داد و من آنقدر هزینه نداشتم که میان سی تا چهل نوازنده را به استودیو بیاورم تا آهنگ را بسازم، به کمک همسرم، نیوشا قربانی که نوازنده چِلو بود، بیست خط لاین ضبط می کردم و آنها را زیر یکدیگر میکس می کردم تا صدا در نهایت تولید شود. خیلی جالب است که این را هم بدانید که کل پروژه موسیقی سریال «قورباغه» در اتاق شخصی من ضبط، رکورد، میکس و مستر شد.
وی اضافه کرد: سریال «قورباغه» سومین پروژه ای است که من با هومن سیدی همکاری کرده ام و در همکاریهای قبلی برنامه به این صورت بود که ابتدا من فیلم نامه را می خواندم، قسمتی از صحنه ها را می دیدم و در نهایت قطعات موسیقی را می ساختم اما برای آهنگسازی «قورباغه»، هشتاد درصد قطعات جدا از تصویر ساخته شد، یعنی من قطعات را ساختم و بعد از دیدن ۲ اپیزود آنها را تحویل کارگردان دارم که او، آنها را روی قسمتهایی از سریال که لازم بود جای گذاری کرد و سپس من تمپو های آنها را درست کردم و لیکسین کردم. البته ۲ اپیزود در این سریال خیلی مهمست که یکی از آنها قسمت چهارم بود که موسیقی جداگانه می خواست و من آن قسمت را به سبب این که فلش بک به گذشته دارد و باید سریال را می دیدم، جداگانه ساختم.
آهنگساز سریال «قورباغه» با اعلان اینکه هومن سیدی از یاسر بختیاری (یاس) برای پخش موزیک سفارشی در قسمت اول سریال اجازه گرفته است، اظهار داشت: سه جوانی که در قسمت اول مشاهده می نماییم، شخصیت هایشان طوری نیست که در ماشینشان موسیقی سنتی گوش بدهند و در فیلم نامه هم صابر ابر شخصیتی است که تکست رپ می نویسد و به افرادی در شهرک اکباتان می فروشد و چنین افرادی قاعدتا موسیقی رپ گوش می دهند. بنابراین از این آهنگ استفاده شده و البته من حدس می زنم که هومن سیدی به موسیقی رپ علاقه مند است و این اتفاق به علاقه او هم می تواند ربط داشته باشد.
به هر ترتیب موسیقی متن و تیتراژ سریال «قورباغه» همچون ملودی هایی است که به نظر می رسد آهنگساز برای طراحی و ساخت آن کار آسانی را پیش روی خود نمی دیده، چون که وسواس های هومن سیدی در این زمینه و سلیقه های وی در ارتباط با حوزه کارگردانی همیشه شرایطی را برای آهنگساز فراهم می آورد که بدون شک برایش تبدیل به تجربه ای متفاوت می شود. موقعیتی که بامدادان افشار نشان داده با تمام نقدها و نظرها می تواند از عهده آن برآید. بطور خلاصه، خاطره بازی پس از آغاز و انتشار در نوروز ۱۴۰۰ و استقبال مخاطبان از آن، ما را بر آن داشت در قالب یک خاطره بازی هفتگی در روزهای جمعه هر هفته، روح و ذهن مان را به آن بسپاریم و از معبر آن به سال هایی که حال مان بهتر از این روزهای پردردسر بود، برویم. وی افزود: سریال قورباغه سومین پروژه ای است که من با هومن سیدی همکاری کرده ام و در همکاریهای قبلی برنامه به این صورت بود که ابتدا من فیلمنامه را می خواندم، قسمتی از صحنه ها را می دیدم و در نهایت قطعات موسیقی را می ساختم اما برای آهنگسازی قورباغه، هشتاد درصد قطعات جدا از تصویر ساخته شد، یعنی من قطعات را ساختم و پس از دیدن ۲ اپیزود آنها را تحویل کارگردان دارم که او، آنها را روی بخش هایی از سریال که لازم بود جای گذاری کرد و سپس من تمپو های آنها را درست کردم و لیکسین کردم. آهنگساز سریال قورباغه با اشاره به اینکه هومن سیدی از یاسر بختیاری (یاس) برای پخش موزیک سفارشی در قسمت اول سریال اجازه گرفته است، عنوان کرد: سه جوانی که در قسمت اول مشاهده می نماییم، شخصیت هایشان طوری نیست که در ماشینشان موسیقی سنتی گوش بدهند و در فیلمنامه هم صابر ابر شخصیتی است که تکست رپ می نویسد و به افرادی در شهرک اکباتان می فروشد و چنین افرادی قاعدتا موسیقی رپ گوش می دهند.
منبع: كاراموند
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان کاراموند در مورد این مطلب